Κουνούπια σε ρόλο εμβολιαστών.

Κώνωψ ο επωφελής

«Μεταλλαγμένα» κουνούπια θα δρουν ως ιπτάμενα εμβόλια

Ιατρικά κουνούπια «θα μας εμβολιάζουν χωρίς καν να το προσέχουμε»

Ερευνητές στην Ιαπωνία τελειοποιούν γενετικά τροποποιημένα κουνούπια που με το τσίμπημά τους θα εμβολιάζουν δωρεάν τον πληθυσμό αναπτυσσόμενων χωρών. Τα πειράματα ξεκίνησαν με την ασθένεια της λεϊσμανίασης και στο μέλλον θα επεκταθούν στην ελονοσία.

Τα «μεταλλαγμένα» κουνούπια στα εργαστήρια του Ιατρικού Πανεπιστημίου Τζίσι, βόρεια του Τόκιο, παράγουν στο σάλιο τους μια πρωτεΐνη του πρωτόζωου της λεϊσμανίαση, μιας ασθένειας που προκαλεί μεγάλα, επώδυνα έλκη στο δέρμα και μπορεί να γίνει θανατηφόρος.

Οι άνθρωποι που δέχονται τσιμπήματα του γενετικά τροοποποιημένου κουνουπιού αναπτύσσουν αντισώματα κατά της πρωτεΐνης και σταδιακά αποκτούν ανοσία, όπως συμβαίνει και με τα συμβατικά εμβόλια.

Οι πρώτες δοκιμές πραγματοποιήθηκαν σε ποντίκια και έδειξαν ότι τα «ιπτάμενα εμβόλια» πράγματι διεγείρουν το ανοσοποιητικό σύστημα, αναφέρουν οι ερευνητές στην επιθεώρηση Insect Molecular Biology.

Το καλό με αυτά τα φαρμακευτικά έντομα «είναι ότι δεν χρεώνουν για τον εμβολιαμό» αστειεύτηκε ο Σιγκέτο Γιοσίντα, επικεφαλής της μελέτης, μιλώνας στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων. «Θα εμβολιαζόμασταν χωρίς καν να το προσέξουμε. Δεν θα χρειαζόταν να παίρνουμε οποιοδήποτε φάρμακο, ούτε να παρουσιαζόμαστε σε συγκεκριμένες υπηρεσίες για μαζικό εμβολιασμό» επισήμανε.

Ο ερευνητής παραδέχεται πάντως ότι αυτή η προσέγγιση εγείρει και ηθικά ερωτήματα, αφού ο εμβολιασμός ουσιαστικά θα γινόταν χωρίς τη συγκατάθεση των πολιτών.

Η τεχνολογία θα μπορούσε να γίνει διαθέσιμη σε περίπου δέκα χρόνια από σήμερα, «ωστόσο το κατά πόσο η κοινωνία θα την αποδεχτεί είναι άλλο ζήτημα» διευκρίνισε ο Δρ Γιοσίντα.

Η ομάδα του θα συνεχίσει τώρα τα πειράματα με το παράσιτο της ελονοσίας που μεταδίδουν τα ίδια τα κουνούπια, για το οποίο σήμερα δεν υπάρχει εμβόλιο.

Newsroom ΔΟΛ

Τοξικό βακτήριο έβαψε κόκκινη τη λίμνη Ζηρού

Καμπανάκι για τοξικό βακτήριο

Πολλαπλασιάζεται την άνοιξη και απαντάται κυρίως στη Β. Ευρώπη. Τρόπους αντιμετώπισης του φαινομένου εξετάζει το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, ενώ συνιστά να μην καταναλώνονται τα ψάρια της λίμνης.

Η λίμνη βάφτηκε κόκκινη. Στη δεύτερη μεγαλύτερη σε βάθος λίμνη της χώρας μας -πρώτη είναι η Τριχωνίδα-, αυτή του Ζηρού, στα όρια Αρτας - Πρέβεζας, το νερό βάφεται κόκκινο κάθε άνοιξη, εξαιτίας ενός επικίνδυνου, τοξικού κυανοβακτηρίου, το οποίο απαντάται στη βόρεια Ευρώπη και για πρώτη φορά σε τόσο μεγάλες συγκεντρώσεις στα νότια της «γηραιάς ηπείρου».

Το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων παρακολουθεί την κατάσταση -ύστερα από ανάθεση της Νομαρχίας Πρέβεζας- και αναζητεί τρόπους αντιμετώπισης του φαινομένου, ενώ παράλληλα συνιστά στους κατοίκους του Δήμου Φιλιππιάδας Πρέβεζας να μη ψαρεύουν και να μην καταναλώνουν τα ψάρια της λίμνης, καθώς στους ιστούς τους ανιχνεύτηκαν υψηλά ποσοστά τοξινών, επικίνδυνων για την υγεία.

«Το κυανοβακτήριο Planktothrix rubescens δεν είναι σπάνιο στη χώρα μας, καθώς απαντάται και σε άλλες λίμνες, ωστόσο οι συγκεντρώσεις του και η ταχύτητα με την οποία πολλαπλασιάζεται στη λίμνη του Ζηρού είναι πρωτοφανείς. Εκτιμούμε ότι ήρθε εδώ από άλλες λίμνες, όπου εμφανίζεται τακτικά, ίσως της Αιτωλοακαρνανίας, με αλιευτικά εργαλεία ή δίχτυα», είπε στο «Εθνος» ο καθηγητής Τεχνολογίας Eλέγχου και Προστασίας Περιβάλλοντος του τμήματος Χημείας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Τριαντάφυλλος Aλμπάνης.

Το σοβαρότατο πρόβλημα της τοξικής λίμνης του Ζηρού θα παρουσιαστεί σε ειδική ημερίδα που διοργανώνει η Νομαρχία Πρέβεζας την ερχόμενη Τρίτη στο Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Φιλιππιάδας.

Σύμφωνα με τον κ. Αλμπάνη, το τοξικό κυανοβακτήριο Planktothrix rubescens αναπτύσσεται με ταχύτατους ρυθμούς κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες με μεγάλη ηλιοφάνεια και υψηλή θερμοκρασία του νερού. Εντοπίζεται σε μεγάλες εκρήξεις την άνοιξη όπου για τουλάχιστον 2-3 εβδομάδες η λίμνη του Ζηρού είναι κατακόκκινη, τα νερά θολά και η ζωή στα πρώτα μέτρα βάθους εξαφανίζεται. Το κυανοβακτήριο βρίσκεται σε βάθος 25 μέτρων και στην πλήρη του ανάπτυξη φτάνει μέχρι την επιφάνεια. Το μεγάλο βάθος της λίμνης (φτάνει μέχρι τα 70 μέτρα) είναι ένας αποτρεπτικός παράγοντας για την καταπολέμησή του, αφού οι ειδικοί δεν βρίσκουν το κατάλληλο απολυμαντικό που θα μπορέσει να φτάσει τόσο βαθιά. «Την άνοιξη η επιφάνεια της λίμνης του Ζηρού καλύπτεται από ένα στρώμα πάχους 3 εκατοστών κόκκινου χρώματος. Αυτό είναι ασυνήθιστο για την Ελλάδα, αφού συνήθως οι εκρήξεις των κυανοβακτηρίων «βάφουν» πράσινη την επιφάνεια. Το κόκκινο χρώμα απαντάται κυρίως στη βόρεια Ευρώπη και σχετίζεται με κυανοβακτήρια υψηλής τοξικότητας. Το συγκεκριμένο, μάλιστα, βρίσκεται συχνά σε λίμνες της Ολλανδίας», μας είπε ο μοριακός βιολόγος και ερευνητής στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Γιάννης Σαΐνης.

Το Planktothrix rubescens είναι εξαιρετικά επικίνδυνο, καθώς παράγει μια τοξίνη που χαρακτηρίζεται ηπατοτοξίνη και σε μεγάλες δόσεις μπορεί να οδηγήσει σε νέκρωση του ήπατος, ενώ σε μικρές δόσεις για μεγάλο χρονικό διάστημα σε καρκινογένεση του ήπατος.

Για τον λόγο αυτό τα όρια ασφάλειας που έχει θέσει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας είναι πολύ χαμηλά, για το πόσιμο νερό για παράδειγμα δεν πρέπει να ξεπερνά το 1 mg/l και για την άσκηση δραστηριοτήτων στο νερό της λίμνης (κολύμβηση, κωπηλασία) τα 20 mg/l. Ωστόσο, πέρυσι τέτοιες μέρες οι ποσότητες τοξίνης που ανιχνεύτηκαν στο νερό της λίμνης του Ζηρού ήταν στα 200 mg/l.

Οι τοπικοί φορείς ξεκαθαρίζουν ότι το νερό της λίμνης δεν χρησιμοποιείται για την άρδευση, ούτε βέβαια για την ύδρευση οικισμών. Πάντως, οι επιστήμονες συνιστούν στους κατοίκους να μην ψαρεύουν και σε καμία περίπτωση, αλλά και σε καμία εποχή του χρόνου να μην καταναλώνουν ψάρια από τη λίμνη, γιατί η τοξίνη συγκεντρώνεται στους ιστούς των ψαριών και τα καθιστά επικίνδυνα για τη δημόσια υγεία.

Μικρή, εντυπωσιακή και απίστευτα βαθιά, η λίμνη του Ζηρού βρίσκεται στην επαρχιακή οδό Αρτας - Φιλιππιάδας Πρέβεζας - Ιωαννίνων και ανήκει σε δύο δήμους της Πρέβεζας (Φιλιππιάδας, Θεσπρωτικού) και σε έναν της Αρτας (Ξηροβουνίου).

Οι γεωλόγοι έχουν αναπτύξει τη θεωρία ότι αποτελούσε λιμναίο σπήλαιο, αλλά η οροφή του κατέρρευσε πριν από περίπου 10.000 χρόνια. Το όνομά της έχει σλαβική προέλευση και πιο πιθανόν είναι να προέρχεται από τη λέξη Ozero που σημαίνει λίμνη. Η διάμετρός της δεν ξεπερνά τα 1.000 μέτρα, ενώ στις όχθες της υπάρχει πυκνή βλάστηση και η νότια πλευρά της σβήνει σε μια ρηχή αμμουδιά.

Στις όχθες της μπορεί κανείς να δει ετοιμόρροπα κτίσματα που χτίστηκαν το 1955 από Αυστριακούς αρχιτέκτονες για να φιλοξενήσουν παιδιά ορφανά από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και τον Εμφύλιο. Η Παιδόπολη του Ζηρού λειτουργούσε μέχρι το 1986 και το 1992 οι εγκαταστάσεις της χρησιμοποιήθηκαν για λίγο καιρό, προκειμένου να φιλοξενήσουν 2.000 Αλβανούς μετανάστες.

ΜΑΡΙΑ ΡΙΤΖΑΛΕΟΥ

Το κόκκινο σκαθάρι απειλεί τους φοίνικες του Πεδίου του Άρεως.

Η απειλή του κόκκινου σκαθαριού

Επιχείρηση διάσωσης για τους 300 φοίνικες στο Πεδίο του Αρεως

Τα ενήλικα κόκκινα σκαθάρια έχουν μήκος γύρω στα 3 εκατοστά

Συνεργεία της υπερνομαρχίας Αθηνών-Πειραιώς επιχειρούν στο Πεδίο του Αρεως σε μια προσπάθεια να εμποδίσουν την εξάπλωση του κόκκινου ρυγχωτού σκαθαριού, ενός ξενόφερτου εντόμου που έχει ήδη καταστρέψει τους φοίνικες της παραλιακής λεωφόρου Ποσειδώνος και πολλών ακόμα περιοχών στην Αττική.

Η κινητοποίηση της υπερνομαρχίας έρχεται λίγες εβδομάδες μετά την έναρξη αντίστοιχης επιχείρησης από την Διεύθυνση Κηποτεχνίας του δήμου Αθηναίων.

Το σκαθάρι Rhynchophorus ferrugineus, ένα κόκκινο-καφέ έντομο μήκους περίπου 3 εκατοστών, κατάγεται από την τροπική Ασία, έχει όμως εξαπλωθεί στην Αφρική και την Ευρώπη και προκαλεί εκτεταμένες καταστροφές σε διάφορα είδη φοινικόδεντρων.

Γεωπόνος της υπερνομαρχίας διαπίστωσε ότι τουλάχιστον ένας από τους φοίνικες στο Πεδίο του Αρεως είχε ήδη προσβληθεί από τον ξενόφερτο κάνθαρο. Το άρρωστο δέντρο κόπηκε, τεμαχίστηκε και θάφτηκε, και τα διπλανά δέντρα ψεκάστηκαν με εντομοκτόνο, σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπει το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης.

Τα συνεργεία της υπερνομαρχίας λαμβάνουν τώρα προστατευτικά μέτρα και για τους υπόλοιπους φοίνικες του πάρκου, από τους οποίους πολλοί έχουν ηλικία αρκετών δεκαετιών.

«Δήμοι και υπουργεία οφείλουν να ενδιαφερθούν για να διασώσουν τους φοίνικες» καταλήγει η ανακοίνωση της υπερνομαρχίας.

Στην Ελλάδα, το κόκκινο σκαθάρι εντοπίστηκε για πρώτη φορά σε φοίνικες Washingtonia που εισήχθησαν στο Ηράκλειο τον Μάιο του 2005 από την Αίγυπτο, καθώς και σε φοίνικες του είδους Phoenix canariensis στη χερσόνησο του νομού Ηρακλείου.

Τα θηλυκά του εντόμου γεννούν εκατοντάδες αβγά σε οπές ή πληγές του φοίνικα. Όταν εκκολαφθούν, οι προνύμφες (ένθετη αριστερά) ανοίγουν στοές στο εσωτερικό του φοίνικα, οι οποίες φτάνουν σε μήκος ακόμα και το ένα μέτρο και προκαλούν τελικά το θάνατο του δέντρου.

Οι βλάβες δεν γίνονται ορατές παρά μόνο στα τελικά στάδια της προσβολής, όταν τα φύλλα του φοίνικα αρχίζουν να γέρνουν και να πέφτουν. Ωστόσο οι ήχοι που παράγουν οι κάμπιες καθώς καταστρέφουν το ξύλο μπορεί να γίνουν αντιληπτοί αν κανείς ακουμπήσει το αφτί του στο δέντρο.

Στην Αττική, η επέλαση του εντόμου ξεκίνησε από τις περιοχές του Ελληνικού, της Γλυφάδας και της Βουλιαγμένης και επεκτάθηκε σε όλο το νομό -φοινικόδεντρα έχουν καταστραφεί ολοσχερώς ακόμα και στον Ωρωπό.

Newsroom ΔΟΛ

Διαδραστικός Πίνακας ο Διάδοχος του ΜαυροΠράσινοΠίνακα;

Γεωγραφία και διαδραστικοί πίνακες